Karaczany, hełmce (Blattodea, Blattoptera, Blattariae, Blattaria) – rząd owadów z przeobrażeniem niezupełnym, liczący ponad 3500 gatunków. Prowadzą ukryty tryb życia (kryptyczny), przeważnie nocny, są wszystkożerne.
Ciało zazwyczaj ciemno ubarwione (różne odcienie brązu i ciemnego brązu). Głowa jest prawie w całości ukryta pod tarczowatym i szerokim przedpleczem (stąd ich nazwa hełmce). Mają długie, wieloczłonowe i pokryte szczecinkami czułki. Przednia para skrzydeł jest silnie schitynizowana i ciemniejsza. Skrzydła z widocznym i gęstym użyłkowaniem. Tylna para skrzydeł jest zazwyczaj szeroka i błoniasta, w spoczynku ukryte pod pierwszą parą. Często spotykane są formy krótkoskrzydłe (brachypteria). Odnóża są długie i smukłe z długimi kolcami, pozwalają na szybki bieg. Odwłok jest szeroki, zakończony parą członowanych wyrostków odwłokowych (cerci). Samice czasem mają przyczepiony do odwłoka kokon jajowy (ooteka).
Karaczany liczniej występują w krajach tropikalnych. W tej grupie wiele gatunków jest synantropijna z gatunkami inwazyjnymi.
W Polsce wykazano występowanie 16 gatunków, co stanowi ok. 0,4% wszystkich gatunków karaczanów żyjących współcześnie na Ziemi. Spośród 16 gatunków krajowych jedynie 7 występuje w środowiskach naturalnych (m.in. Ectobius erythronotus, Ectobius lapponicus, Ectobius sylvestris), pozostałe to gatunki zawleczone, najczęściej pochodzenia tropikalnego.