Muszę przyznać, że koniczyna to wspaniała roślina. Nie przyniosła mi szczęścia swoimi czterolistnymi liśćmi, ale dzięki niej miałam możliwość zaobserwowania naprawdę sporej ilości owadów, które przylatują do jej kwiatów. Koniczyna jest mało wymagająca jeśli chodzi o warunki glebowe, kwitnie bardzo długo i przyciąga naprawdę całą rzeszę owadów. Dodatkowo szybko się rozprzestrzenia. Pomijam kwestię smaku samych liści, ale zapewne niejeden królik w tym momencie mógłby się odezwać i dodać parę pochlebstw od siebie.
A jak dużo koniczyna znaczy dla owadów, widać na zdjęciach.
Zdjęcia często może nie są najlepsze, ale zależało mi na pokazaniu różnorodności owadów (głównie motyli), dla których koniczyna jest rośliną żywicielską.
Koniczyna (Trifolium L.) to rodzaj roślin z rodziny bobowatych posiadająca ok 300 gatunków. Występuje w klimacie umiarkowanym wilgotnym Europy, Ameryki Północnej i Azji. W Polsce rośnie dziko ponad 20 gatunków, kilka jest uprawianych.
Najpopularniejsze w moich okolicach są dwa gatunki koniczyny:
Koniczyna biała (Trifolium repens L.) – jest uprawiana w wielu rejonach świata. W Polsce pospolita na stanowiskach naturalnych. Kwitnie od maja do września, po przekwitnięciu kwiaty brunatnieją. Zapylane są przez trzmiele lub pszczoły. Nasiona rozsiewane są przez zwierzęta a po przejściu przez ich układ pokarmowy nie tracą zdolności do kiełkowania.
Zastosowanie
Roślina pastewna – znajduje się w rejestrze roślin rolniczych Unii Europejskiej. Jest jedną z najcenniejszych roślin pastwiskowych, zawiera dużo białka i bardzo długo jest mięsista. Jest odporna na przygryzanie i deptanie. Dzięki rozłogom szybko wypełnia wydeptane miejsca. Nie nadaje się jednak do uprawy jako samodzielna roślina pastewna z powodu zbyt niskiego wzrostu uniemożliwiającego koszenie.
Roślina lecznicza – surowcem zielarskim są kwiaty. Są one składnikiem mieszanek ziołowych stosowanych przeciwreumatycznie i przeciwartretycznie.
Roślina miododajna – jest doskonalą rośliną miododajną. W odróżnieniu od koniczyny czerwonej zapylanej przede wszystkim przez trzmiele, nektar koniczyny białej jest osiągalny również dla pszczół miodnych, których języczki są krótsze niż u trzmieli. Wydajność miodowa zwarcie rosnącej koniczyny białej osiąga 100 kg/ha.
Koniczyna łąkowa (Trifolium pratense L.), nazywana także koniczyną czerwoną. Występuje w całej Europie, w środkowej Azji oraz północnej Afryce. W Polsce jest rośliną pospolitą. Kwitnie od maja do września. Do powstania owocu niezbędne jest zapylenie krzyżowe. Dokonać go mogą tylko owady o długim aparacie gębowym, głównie trzmiele. Roślina miododajna. Inne owady nie mogąc dostać się do nektaru przez gardziel korony i długą jej rurkę często wygryzają z boku korony otwór i wypijają nektar nie dokonując zapylenia. Po przekwitnięciu okwiat zsycha się.
Wikipedia podaje informację o zapylaniu kwiatów koniczyny przez trzmiele i pszczoły, nie wspominając słowem o motylach, co wg mnie jest dużym błędem. Długi aparat gębowy motyli równie sprawnie jak język trzmiela może dostać się głęboko do wnętrza kielicha. Z moich obserwacji wynika, że do kwiatów koniczyny równie chętnie przylatują motyle nocne, potwierdzając równocześnie regułę, że motyle nocne aktywne mogą być również w dzień.